W ramach cyklu „Obiekt miesiąca” w październiku prezentujemy DAKENTRUR (Dacentrurus)
Europejski krewniak afrykańskiego kentrozaura noszący nazwę Dacentrurus był przedstawicielem stegozaurów czyli kolczastych, roślinożernych dinozaurów ptasiomiednicznych.
Ten stegozaur charakteryzował się małą głową, raczej krótką szyją, wielkim tułowiem i dość długim ogonem. Posiadał stosunkowo krótkie, choć masywne kończyny przednie. Tylne łapy były od nich dłuższe dzięki szczególnie wydłużonym kościom udowym. Na szyi oraz w przedniej części grzbietu znajdowały się sterczące płyty kostne. Dalej, ku końcowi ogona, mogły być usytuowane długie kolce. Wydatny kolec znajdował się też zapewne nad stawem barkowym. Budowa szerokiej miednicy wskazuje na możliwość unoszenia przodu ciała.
Tropy stegozaurów wskazują, że zwierzęta te nie były wbrew ogólnym opiniom czworonożne, lecz poruszały się na dwóch kończynach, dzięki czemu mogły się szybciej przemieszczać. W razie zagrożeń opadały zapewne na wszystkie cztery łapy i ustawiały się tyłem do drapieżnika, prezentując kolce zniechęcające go do ataku na grzbiet i szyję. W przypadku, gdyby napastnik zaskoczył od przodu stojącego na dwóch nogach osobnika, mógłby połamać sobie zęby na podgardlu chronionym przez kostne guzki. Roślinożerne stegozaury posiadały dość wąskie dzioby i ciasne przestrzenie policzkowe, co może świadczyć, że najpewniej były dość wybredne. Żywiły się raczej miększymi liśćmi i innymi delikatnymi częściami roślin. Dzięki dwunożnej postawie łatwiej było im uniknąć znacznej konkurencji ze strony mniejszych ptasiomiednicznych.
Tropy stegozaura znane są w Polsce tylko z Bałtowa. Pierwszy zauważano na bloku skalnym przy budowie urzędu pocztowego; następnie – na kawałku późnojurajskiej skały w Żydowskim Jarze, gdzie odcisnęły się ślady trzech stóp, wyraźnie wskazujące, że zwierzę to poruszało się na dwóch nogach. Ślady te pozostawił najpewniej przedstawiciel tej grupy z rodzaju Dacentrurus, którego kości znajdowano w Anglii, Francji, Hiszpanii, Portugalii i być może Szwajcarii – w młodszych skałach, pochodzących że środka i końca późnej jury.
